Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Espargoulo(-de-bos)
Parietaria officinalis
Urticaceae
Nom en français : Pariétaire officinale.
Descripcioun :Aquesto espargoulo, Parietaria officinalis, que trachis souto li bos proche d'aigo (ripilsivo) es estado de tèms counfoundudo emé l'espargoulo que vèn dins li paret, l'erbo-de-paret, Parietaria judaica. Pamens èi bèn mai grando dins tóuti si partido, majamen si fueio proun longo e acabado pèr un tros fin. Coumpara emé l'espargoulo que ié sèmblo.
Usanço :Estènt mai raro, sèmblo pas que siegue estado utilisado en Prouvènço au contro de Parietaria judaica que devrié pourta soun noum. Pamens a li mémis usanço que sa cousino. De nouta que douno mens d'alergìo.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Bos umide
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Parietaria officinalis L., 1753